سوله چیست؟ طراحی انواع سوله های صنعتی

سوله یک سازه فلزی بزرگ است که نقش بسیار مهمی در صنعت دارد. این سازه ها معمولا دارای سقف شیبدار بوده و بر اساس محاسبات فنی خاصی تولید می شوند. طراحی سوله ها بر اساس کاربردی که دارند، در ابعاد مختلف ساخته می شوند. سوله ها معمولا در کارخانه ها، انباره ا، سالن های ورزشی، مرغداری ها، پارکینگ ها، آشیانه های هواپیما، دامداری ها و تعمیرگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند.

انواع سوله

 ۳ روش اصلی برای ساخت سوله داریم که به بررسی آنها می پردازیم:

سوله سبک خرپایی :

رایج ترین روش سوله سازی در اروپا و کشور هایی با تکنولوژی های جدید می باشد. این سوله ها به روش خرپایی ساخته می شوند و نسبت به سایر روش ها مزایای زیادی دارند.

سوله سازی به روش تیر ورقی :

سوله های تیر ورقی قدیمی ترین سازه های سوله ای هستند. متریال به کار رفته در سوله تیر ورقی، ورق سیاه به ضخامت های مختلف می باشد. در این سازه ها هر چه دهانه بزرگتر باشد وزن سازه افزایش می یابد.

سوله های یو بی ام:

سوله های یو بی ام نوع دیگری از سوله هستند. در این روش به جای استفاده از فولاد، از ورق های گالوانیزه استفاده می شود.

انواع سوله های صنعتی :

• سوله قوسی هلالی شکل
• سوله تمام قوسی
• سوله چند ضلعی
• سوله تک دهانه

اجزای سوله

سوله‌ها از اجزای مختلفی تشکیل می‌شوند. که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:

• ستون: ستون‌ها قالب‌های اصلی سوله هستند که با استفاده از تیر آهن مورد استفاده قرار می گیرند.

• رفتر: در تمامی سوله‌ها یک تیر آهن ‌وجود دارد که به عنوان ستون اصلی بر روی ورق‌های سوله نصب می‌شود. این ستون در نگهداری ورق های سقف سوله نقش مهمی دارد.
• پرلین: به تیرهای فرعی که در بین تیرهای فرعی سوله قرار می‌گیرند، پرلین گفته می‌شود. با استفاده از پرلین اسکلت اصلی سوله تکمیل می‌شود.
• استرات: استرات‌ها نیز از جمله اجزای اصلی هستند که در ساختار سوله وجود دارند. وظیفه اصلی استرات اتصال قاب‌های اصلی سوله را به یکدیگر است.
• وال پست: در ساخت سوله به تجهیراتی که سبب قائم شدن دیواره سوله می‌شوند، وال پست گفته می‌شود.
• مهار بند: به منظور افزایش سختی لوله های مورد استفاده در ساخت سوله از مهاربندها استفاده می شود. مهاربندها در دو نوع قائم و سقفی تولید می‌شوند.
• ورق‌های فلزی: یکی از اجزای اصلی سوله، ورق فلزی به کار رفته در آن است. این ورق نقش پوشش دهنده را ایفا می‌کند و ساختمان اصلی سوله را می‌سازد.
• پیچ و مهره: برای اتصال اجزای مختلف سوله از پیچ و مهره استفاده می شود. پیچ و مهره‌های سوله سازی مقاومت بالایی دارند و به راحتی می‌توانند قطعات مختلف سوله سازی را روی یکدیگر ثابت کنند. این پیچ‌ها و مهره‌ها از جنس آلیاژ ساخته شده و در برابر حرارت نیز مقاوم هستند.

تأثیر انواع بار بر طراحی سوله

بار مرده

بار مُرده به آن دسته از بارها گفته می شود که به دلیل وزن اجزای سوله ایجاد می شوند و در طراحی سوله باید مورد توجه قرار گیرند. دیوارها، سقف ها و سایر وسایل و تجهیزات ثابت در این وزن نقش دارند.

بار زنده

این بار شامل قسمت هایی است که جزء وزن ساختمان نبوده و متغیر هستند. به دلیل جابجایی افراد، اثاثیه و تجهیزات ناپایدار است.

بار برف و باران

تغییرات آب و هوا در فصول مختلف، منجر به اعمال بار بر سوله می شود و به اختصار به آن بار برف و باران می گویند.

بار باد

بار باد یکی از نیروهایی است که به ویژه به جغرافیای محلی بستگی دارد و بدنه سوله را به صورت جانبی تحت تأثیر قرار می دهد.

 بار زلزله

در طراحی هر سوله باید به بار زلزله آن نیز توجه شود.

بار جرثقیل

در صورتی که واحد صنعتی نیاز به نصب جرثقیل سقفی بر روی سوله داشته باشد، باری مضاعف بر سازه سوله وارد می شود که باید در محاسبات لحاظ شود.

مراحل طراحی و ساخت سوله صنعتی :

محاسبه و ارزیابی وزن بارهای روی سوله

میزان بارهای مرده، زنده و جانبی در سوله توسط طراحان در مرحله اول اندازه گیری می شود.

ترسیم اجزا و جزئیات سوله

در این مرحله از پروژه، در مورد دهانه و طول سوله، ارتفاع جانبی دیوارهای سوله، تعداد قاب و طول هر کدام، میزان قطع درز، شیب سقف سوله و نوع پوشش سقف و دیوار تصمیم گیری می شود.

ارائه دفترچه محاسبات سوله

محاسبات طراحی سازه سوله صنعتی با استفاده از ابزار دقیق و نرم افزارهای تخصصی تکمیل و در دفتر محاسبات درج می شود.

طراحی نمای سوله صنعتی

نمای سوله صنعتی را باید به گونه ای ساخت که هم از داخل و هم از بیرون سوله زیبا و جذاب به نظر برسد.

طراحی با ایتبس

یکی از پیچیده ترین برنامه هایی که مهندسان برای طراحی و ارزیابی ساخت سوله صنعتی استفاده می کنند، نرم افزار ITBS است. پردازنده های قدرتمند ITBS می توانند عناصر ساختاری سوله را شناسایی کرده و قطعات را از یکدیگر متمایز کنند. طراحی اجزایی مانند قاب، تیر، ستون و … که در سازه های صنعتی، ورزشی و … مورد استفاده قرار می گیرند بسیار حائز اهمیت است.