فرانت اند چیست؟ – برنامه نویسی Front end

در دنیای امروز، اینترنت به بخش جدایی ناپذیری از زندگی بشر تبدیل شده است. وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌های موبایل و دیگر پلتفرم‌های آنلاین، دروازه‌های ورود ما به دنیای اطلاعات و خدمات هستند. اما چه چیزی باعث می‌شود که این پلتفرم‌ها کار کنند و ظاهری زیبا و کاربرپسند داشته باشند؟ پاسخ این سوال در دنیای برنامه‌نویسی، با عنوان “فرانت اند” یا “سمت کاربری” شناخته می‌شود. اما برنامه نویسی فرانت اند (Front End) چیست؟ چگونه فرانت اند را یاد بگیریم؟ بازار کار فرانت چگونه است؟ با جهاد دانشگاهی صنعتی شریف همراه باشید تا دنیای فرانت اند را بررسی کنیم.

برنامه نویسی فرانت اند چیست؟

فرانت اند، که به آن “سمت کاربری” یا “رابط کاربری” نیز گفته می‌شود، به تمام بخش‌هایی از یک وب‌سایت یا اپلیکیشن اطلاق می‌شود که کاربر به طور مستقیم با آنها تعامل دارد و آنها را مشاهده می‌کند. این بخش شامل المان‌های ظاهری مانند تصاویر، متن‌ها، دکمه‌ها، منوها و انیمیشن‌ها، و همچنین رفتارهای تعاملی مثل کلیک کردن، اسکرول کردن و پر کردن فرم‌ها می‌شود. به عبارت دیگر، هر چیزی که شما در یک وب‌سایت یا اپلیکیشن می‌بینید و با آن کار می‌کنید، جزئی از فرانت اند محسوب می‌شود. برای درک بهتر وظایف و نقش فرانت اند، به مثالی از یک وب‌سایت فروشگاهی توجه کنید:

زمانی که شما وارد این وب‌سایت می‌شوید، تصاویری از محصولات، دسته‌بندی‌ها، کادر جستجو، سبد خرید و دکمه‌های مختلف را مشاهده می‌کنید. تمام این المان‌های ظاهری، توسط فرانت اند طراحی و ساخته شده‌اند. هنگامی که روی یک محصول کلیک می‌کنید، اطلاعات مربوط به آن محصول به شما نشان داده می‌شود. این رفتار نیز توسط فرانت اند و با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی مانند جاوا اسکریپت پیاده‌سازی شده است. اگر قصد خرید محصولی را داشته باشید، آن را به سبد خرید اضافه می‌کنید و مراحل پرداخت را طی می‌کنید. این فرآیند نیز شامل تعاملات مختلفی با المان‌های فرانت اند مانند فرم‌ها، دکمه‌ها و پیغام‌های تأیید می‌شود.

هدف اصلی فرانت اند، ارائه تجربه‌ای کاربری (UX)  مثبت و لذت‌بخش به کاربران است. این به معنای آن است که فرانت اند باید ظاهری زیبا و جذاب داشته باشد تا کاربر را به خود جلب کند، استفاده از آن آسان و راحت باشد تا کاربر به راحتی بتواند به اطلاعات و خدمات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کند. همچنین باید پویا و تعاملی باشد تا کاربر را درگیر کرده و از تعامل با وب‌سایت یا اپلیکیشن لذت ببرد و برای تمامی دستگاه‌ها و صفحه نمایش‌ها بهینه باشد تا کاربر بتواند در هر شرایطی به راحتی از آن استفاده کند.

فرانت اند، یکی از ارکان اصلی در توسعه وب به شمار می‌رود. بدون فرانت اند، وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها به مجموعه‌ای از کدهای غیرقابل فهم تبدیل می‌شوند که هیچ کاربردی برای کاربران نخواهند داشت.

نقش فرانت اند در کنار سایر بخش‌های توسعه وب، به شرح زیر است:

• فرانت اند: مسئول طراحی و ساخت رابط کاربری و تجربه کاربری
• بک اند: مسئول پیاده‌سازی منطق و عملکردهای درونی وب‌سایت یا اپلیکیشن
• پایگاه داده: محل ذخیره‌سازی اطلاعات وب‌سایت یا اپلیکیشن

زبان‌های برنامه‌نویسی فرانت اند (Front End)

همانطور که در بخش قبلی اشاره شد، برای ساخت و طراحی بخش فرانت اند، از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلفی استفاده می‌شود. در این بخش، به شرح مفصل‌تر سه زبان اصلی و پایه در این حوزه می‌پردازیم!

1. HTML:

HTML زبانی است که برای ساختاردهی صفحات وب به کار می‌رود. این زبان از تگ‌ها و المان‌های مختلفی تشکیل شده است که به مرورگر وب دستور می‌دهند که چگونه محتوا را در صفحه نمایش دهد. برای مثال، از تگ <p> برای نمایش یک پاراگراف متن، از تگ <h1> برای نمایش یک عنوان اصلی و از تگ <img> برای نمایش یک تصویر استفاده می‌شود. HTML زبانی نسبتاً ساده و آسان برای یادگیری است و به عنوان پایه و اساس هر وب‌سایتی شناخته می‌شود.

2. CSS:

CSS زبانی است که برای تعیین ظاهر صفحات وب به کار می‌رود. این زبان به شما امکان می‌دهد تا رنگ‌ها، فونت‌ها، حاشیه‌ها، فاصله‌ها، چیدمان و دیگر المان‌های بصری صفحات وب را کنترل کنید. با استفاده از CSS می‌توانید ظاهر وب‌سایت خود را به طور کامل مطابق با سلیقه و نیاز خودتان طراحی کنید. CSS زبانی قدرتمند و انعطاف‌پذیر است که به شما امکان می‌دهد تا طراحی‌های پیچیده و ظریف را برای وب‌سایت خود ایجاد کنید.

3. جاوا اسکریپت (JavaScript):

جاوا اسکریپت زبانی است که برای افزودن رفتارهای تعاملی به صفحات وب به کار می‌رود. این زبان به شما امکان می‌دهد تا کارهایی مانند کلیک کردن روی دکمه‌ها، اسکرول کردن صفحات، ارسال اطلاعات به سرور و نمایش انیمیشن‌ها را برنامه‌ریزی کنید. با استفاده از جاوا اسکریپت می‌توانید وب‌سایت خود را از یک صفحه ایستا به یک برنامه پویا و تعاملی تبدیل کنید. جاوا اسکریپت زبانی نسبتاً پیچیده‌تر از HTML و CSS است، اما یادگیری آن می‌تواند به شما در خلق وب‌سایت‌های مدرن و جذاب کمک کند.

علاوه بر این سه زبان اصلی، از کتابخانه‌ها و فریم‌ورک‌های مختلفی نیز در فرانت اند استفاده می‌شود که به توسعه‌دهندگان در ساخت و طراحی سریع‌تر و آسان‌تر وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها کمک می‌کنند. برخی از کتابخانه‌ها و فریم‌ورک‌های محبوب فرانت اند عبارتند از:

jQuery: یک کتابخانه جاوا اسکریپت محبوب که برای ساده‌تر کردن کار با عناصر DOM و AJAX استفاده می‌شود. 

Bootstrap: یک فریم‌ورک CSS محبوب که برای ساخت وب‌سایت‌های ریسپانسیو و سازگار با انواع دستگاه‌ها استفاده می‌شود.

React: یک کتابخانه جاوا اسکریپت برای ساخت رابط‌های کاربری SPA (Single Page Application)

Angular: یک فریم‌ورک جاوا اسکریپت برای ساخت وب‌سایت‌های SPA و Enterprise انتخاب زبان برنامه‌نویسی، کتابخانه یا فریم‌ورک مناسب، به نیازها و سلیقه شما و همچنین نوع وب‌سایتی که می‌خواهید بسازید بستگی دارد.

مهارت‌های مورد نیاز یک توسعه‌دهنده فرانت اند

یک توسعه‌دهنده فرانت اند ماهر، علاوه بر تسلط بر زبان‌های برنامه‌نویسی HTML، CSS و جاوا اسکریپت، باید به مفاهیم و مهارت‌های مختلف دیگری نیز آشنایی داشته باشد. در این بخش، به شرح برخی از مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز یک توسعه‌دهنده فرانت اند می‌پردازیم:

1. طراحی رابط کاربری (UI):

یک توسعه‌دهنده فرانت اند باید اصول طراحی رابط کاربری (UI) را بداند تا بتواند رابط‌های کاربری زیبا، کاربرپسند و intuitive بسازد. این شامل آشنایی با مفاهیمی مانند:

• طراحی بصری: انتخاب رنگ‌ها، فونت‌ها، تصاویر و دیگر المان‌های بصری به گونه‌ای که از نظر ظاهری جذاب و کاربرپسند باشند.
• طراحی تعاملی: طراحی المان‌های تعاملی وب‌سایت مانند دکمه‌ها، منوها و فرم‌ها به گونه‌ای که استفاده از آنها برای کاربر آسان باشد.
• طراحی ریسپانسیو: طراحی وب‌سایت به گونه‌ای که در تمامی دستگاه‌ها و صفحه نمایش‌ها به خوبی نمایش داده شود.

2. تجربه کاربری (UX):

یک توسعه‌دهنده فرانت اند باید به مفاهیم تجربه کاربری (UX) نیز آشنایی داشته باشد تا بتواند وب‌سایت‌هایی را طراحی کند که برای کاربران مفید و لذت‌بخش باشند. این شامل آشنایی با مفاهیمی مانند:

• تحقیق کاربر: شناسایی نیازها و انتظارات کاربران از وب‌سایت.
• آزمایش کاربری: تست وب‌سایت با کاربران واقعی برای شناسایی نقاط قوت و ضعف آن.
• طراحی اطلاعات معماری: سازماندهی محتوای وب‌سایت به گونه‌ای که برای کاربران قابل دسترسی و فهم باشد.

3. اصول سئو (SEO):

یک توسعه‌دهنده فرانت اند باید با اصول سئو (Search Engine Optimization) آشنایی داشته باشد تا بتواند وب‌سایت‌هایی را طراحی کند که در موتورهای جستجو مانند گوگل رتبه بالایی کسب کنند. این شامل آشنایی با مفاهیمی مانند:

• تحقیق کلمات کلیدی: شناسایی کلمات کلیدی که کاربران برای جستجوی اطلاعات مربوط به وب‌سایت شما از آنها استفاده می‌کنند.
• بهینه‌سازی محتوا: ایجاد محتوایی که از نظر موتورهای جستجو باکیفیت و مربوط به موضوع وب‌سایت شما باشد.
• بهینه‌سازی فنی: انجام تنظیمات فنی در وب‌سایت شما برای بهبود خزش و ایندکس آن توسط موتورهای جستجو.

4. مهارت‌های حل مسئله:

یک توسعه‌دهنده فرانت اند باید مهارت‌های حل مسئله قوی داشته باشد تا بتواند با چالش‌های مختلفی که در حین کار با وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها با آنها مواجه می‌شود برخورد کند.

5. به‌روز بودن با تکنولوژی‌های جدید:

دنیای وب به سرعت در حال تحول است و یک توسعه‌دهنده فرانت اند باید به‌روز بودن با تکنولوژی‌های جدید و یادگیری مهارت‌های جدید را به عنوان بخشی از شغل خود در نظر بگیرد.

6. مهارت‌های ارتباطی:

یک توسعه‌دهنده فرانت اند باید مهارت‌های ارتباطی قوی داشته باشد تا بتواند با مشتریان، همکاران و دیگر اعضای تیم ارتباط برقرار کند.

بازار کار فرانت اند

با توجه به رشد روزافزون استفاده از اینترنت و نیاز روزافزون به وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های آنلاین، بازار کار برای توسعه‌دهندگان فرانت اند بسیار داغ و پررونق است. طبق گزارش Indeed، تقاضا برای توسعه‌دهندگان فرانت اند در سال‌های اخیر به طور پیوسته در حال افزایش بوده است. در حال حاضر، میانگین حقوق سالیانه یک توسعه‌دهنده فرانت اند در ایالات متحده حدود 110,000 دلار است. فرصت‌های شغلی مختلفی در این حوزه وجود دارد، از جمله:

1. توسعه‌دهنده فرانت اند وب: مسئولیت طراحی و ساخت رابط کاربری وب‌سایت‌ها را بر عهده دارد.
2. توسعه‌دهنده فرانت اند موبایل: مسئولیت طراحی و ساخت رابط کاربری اپلیکیشن‌های موبایل را بر عهده دارد.
3. طراح رابط کاربری (UI): بر روی جنبه‌های بصری رابط کاربری تمرکز دارد و مسئولیت ایجاد ظاهری زیبا و کاربر پسند برای وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها را بر عهده دارد.
4. طراح تجربه کاربری (UX): بر روی تجربه کلی کاربر با وب‌سایت یا اپلیکیشن تمرکز دارد و مسئولیت ایجاد یک تجربه کاربری لذت‌بخش و کارآمد را بر عهده دارد.
5. متخصص سئو: مسئولیت بهینه‌سازی وب‌سایت‌ها برای موتورهای جستجو را بر عهده دارد تا در نتایج جستجو رتبه بالاتری کسب کنند.

علاوه بر این فرصت‌های شغلی، توسعه‌دهندگان فرانت اند می‌توانند به صورت فریلنسر نیز کار کنند و پروژه‌های مختلفی را از مشتریان مختلف دریافت کنند. عوامل متعددی وجود دارد که باعث شده بازار کار فرانت اند به  بازاری  جذاب  و  پر رونق  تبدیل  شود:

• رشد روزافزون استفاده از اینترنت: با افزایش تعداد کاربران اینترنت، نیاز به وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های جدید نیز روز به روز در حال افزایش است. 
• گرایش به سمت وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های موبایل: امروزه بسیاری از کاربران از طریق موبایل خود به اینترنت دسترسی دارند و به همین دلیل نیاز به اپلیکیشن‌های موبایل نیز روز به روز در حال افزایش است.
• اهمیت فزاینده تجربه کاربری: شرکت‌ها به طور فزاینده‌ای به اهمیت تجربه کاربری در وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های خود پی می‌برند و به همین دلیل نیاز به توسعه‌دهندگان فرانت اند با مهارت بالا در زمینه UX نیز روز به روز در حال افزایش است.

با توجه به موارد ذکر شده، پیش‌بینی می‌شود که بازار کار برنامه نویسی فرانت اند در سال‌های آینده نیز به رشد خود ادامه دهد و فرصت‌های شغلی بسیار خوبی برای افراد با استعداد در این حوزه وجود داشته باشد. اگر به دنیای وب، طراحی و برنامه‌نویسی علاقه دارید و به دنبال شغلی با تقاضای بالا و حقوق مناسب هستید، توسعه‌دهنده فرانت اند می‌تواند انتخابی ایده‌آل برای شما باشد.

چگونه فرانت اند را یاد بگیریم؟

منابع آموزشی مختلفی برای یادگیری برنامه نویسی فرانت اند وجود دارد. شما می‌توانید از طریق دوره‌های آنلاین، کتاب‌های آموزشی، ویدیوهای آموزشی و یا شرکت در بوت‌کمپ‌های تخصصی، به دانش و مهارت‌های لازم در این حوزه دست پیدا کنید. همچنین، وب‌سایت‌ها و انجمن‌های آنلاین بسیاری وجود دارند که می‌توانید از طریق آنها با دیگر توسعه‌دهندگان فرانت اند ارتباط برقرار کرده و از تجربیات آنها بهره‌مند شوید. در دپارتمان فناوری اطلاعات (IT) جهاد دانشگاهی صنعتی شریف به شما دوره آموزشی فرانت اند دولوپر (Front End Developer) را پیشنهاد می‌کنیم که بتوانید با کیفیتی بی‎نظیر، به یادگیری این مهارت بپردازید. همچنین می‌توانید با مشاورین ما به شکل کاملا رایگان ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را مطرح کنید و مشاوره بگیرید..