شغل مدیر محصول؛ از وظایف تا مهارت‌های مهم پروداکت منیجر
آیا تا بحال به این موضوع فکر کرده‌اید که چه کسی باعث می‌شود تا شما یک تجربه عالی و رضایت‌بخش از محصول داشته باشید؟ تعداد زیادی از متخصصان با مهارت‌های متفاوت در این حیطه نقش دارند و یکی از آنها، مدیر محصول است. نقش مدیران محصول در سازمان‌ها (به خصوص شرکت‌های فناوری محور) حیاتی است زیرا آنها با توسعه، راه‌اندازی و نگهداری محصول، بیشترین ارزش را برای مشتری به ارمغان می‌آورند. با این تفاسیر، بسیاری از افراد متقاضی یادگیری این مهارت بوده و سعی دارند تا با ورود به دنیای مدیریت محصول، موفقیت شغلی خود را تضمین کنند. اگر شما نیز جزو این افراد هستید، احتمالاً از خود می‌پرسید که مهارت‌ها و مسئولیت‌های یک پروداکت منیجر موفق کدامند؟ با جهاد دانشگاهی صنعتی شریف همراه باشید تا با دنیای جذاب مدیریت محصول بیشتر آشنا شوید.
مدیر محصول کیست؟
مدیر محصول، متخصصی است که پس از درک نیازهای مشتری، نقشه راه عرضه محصول را طراحی می‌کند؛ به طوری که محصول نهایی بتواند پاسخگوی توقعات مشتری باشد. ایجاد این چشمانداز به مهارت‌های خاصی نیاز دارد تا در نهایت ارزش مورد انتظار مشتری هدف برآورده شود. دقت داشته باشید که برخلاف تصور عموم، اساس کار و وظایف مدیر محصول، کاملا متفاوت از مدیران پروژه است و نباید این دو را با یکدیگر اشتباه گرفت.
پیشنهاد مطالعه: مدیر محصول (Product Manager) کیست؟
مهم‌ترین وظایف مدیر محصول کدامند؟
استخدام مدیر محصول برای سازمان‌ها بسیار چالش برانگیز است زیرا پروداکت منیجر مانند هسته خدمات آن سازمان عمل می‌کند. وظایف این متخصصان بسیار گسترده است، اما می‌توان مسئولیت‌های آنها را در شش گروه طبقهبندی کرد.
تعیین استراتژی
در ابتدا مدیر چشم‌اندازی را بطور خلاصه برای محصول مورد نظر تعریف می‌کند تا بر اساس آن، استراتژی مناسب تنظیم شود. در واقع تیم باید بتواند به سوال “چرا باید این محصول را بسازیم؟” پاسخ داده تا یک ویژگی خاص را به بازار عرضه کند. تعیین حوزه‌های اصلی سرمایه گذاری و جدول زمانی ارائه محصول از وظایف مهم مدیر محصول محسوب می‌شوند.
ارزیابی ایده‌ها
هر محصول از دل یک ایده خلاقانه به وجود آمده است. در نتیجه می‌توان انتظار داشت که ایده‌های جدید سطح اهمیت بالایی برای متخصصان محصول داشته باشند تا در صورت تایید، این ایده‌ها را توسعه و مدیریت کنند. یک مدیر محصول می‌تواند با دانش خود، میزان ارزش یک ایده را بسنجد و در صورت لزوم از آن در فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه محصول استفاده کند. آنها همچنین این ایده‌ها را با دیگر افراد مانند مشتریان، شرکا و همتیمیهای داخلی در میان می‌گذارند تا از بازخورد آنها استفاده کنند. شرکت در دوره مدیریت محصول نیز می‌تواند به این متخصصان کمک کند تا ایده‌های خلاقانه‌تری را پیاده‌سازی کنند.
اولویت‌بندی ویژگی‌ها
در ادامه، مدیر محصول باید از یک تجربه کاربری خوب مطمئن شود و بدین منظور، وی با مهندسان برای تعیین دقیق ویژگی‌های محصول همکاری می‌کند. این ویژگی‌ها بر اساس ارزشی که به مشتری عرضه می‌کنند، اولویت‌بندی شده که به آن “توسعه محصول مبتنی بر ارزش” نیز گفته می‌شود.
فرآیند عرضه
مدیران محصول استراتژی‌ها را عملی کرده و بطور دقیق مشخص می‌کنند که محصول باید به چه صورت ساخته و به بازار عرضه شود. همه فعالیت‌های مورد نیاز برای ارائه محصول جدید به بازار، زیر نظر مدیر محصول انجام می‌شود که خود این فرآیند شامل وظایف مختلفی است.
نقشه راه محصول
عرضه محصول پایان کار مدیران نیست، بلکه آنها باید یک نقشه راه را طراحی کنند که نشان دهد چگونه محصول به سازمان کمک می‌کند تا به اهداف تجاری خود برسد. این نقشه همچنین حکم راه ارتباطی مدیر محصول با دیگر افراد از جمله مهندسان، طراحان و مدیران اجرایی را دارد.
تحلیل و پایش میزان پیشرفت
نتایج نهایی کار برای مدیران محصول ارزش بالایی دارند زیرا اطلاعات مهمی را به این متخصصان عرضه می‌کنند. مدیران محصول نتیجه آخر را با دقت زیادی تجزیه و تحلیل می‌کنند تا متوجه شوند میزان پیشرفت تیم در طی این فرایند به چه میزان بوده است. این اطلاعات به مدیر محصول اجازه میدهد که نواقص کار را برطرف کرده و محصول را بهبود بخشد.
این شش مورد، مهم‌ترین وظایف مدیران محصول بودند که انجام آنها به نحو احسن برای موفقیت در این حیطه ضروری است. از آنجایی که دنیای مدیریت محصول همواره در حال تغییر و گسترش است، آنها میتوانند در دوره‌های جهاد دانشگاهی شریف مانند مدیریت محصول یا مدیریت پروژه شرکت کرده و دانش خود را بروز نگه دارند.
مهم‌ترین مهارت‌های یک مدیر محصول موفق
انجام وظایفی که بالاتر توضیح داده شدند نیازمند مجموعه‌ای از مهارت‌های سخت و نرم است. یک مدیر محصول با داشتن مهارت‌های زیر می‌تواند بر سکوی موفقیت بایستد.
توانایی تحقیق
یک مدیر محصول باید به تمام جزییات بازار هدف قبل از توسعه و عرضه محصول آگاه باشد. در نتیجه، داشتن توانایی‌های پژوهشی می‌تواند به پروداکت منیجر کمک کند تا:
- تحقیقات بازار را به صورت مستمر انجام دهد.
- روندهای بازار را شناسایی کند.
- رقبا را زیر نظر داشته باشد.
- نقاط ضعف خود را شناسایی کند.
- از فرصت‌های رشد بهره ببرد.
درک تجربه کاربری
یک محصول زمانی برای سازمان ایجاد ارزش می‌کند که مخاطب هدف از آن تجربه مطلوبی داشته باشد. در نتیجه، مدیر محصول با طراحان و متخصصان تجربه کاربری (UX) ارتباط دارد تا رضایت مشتری را در هر مرحله از چرخه عمر محصول جلب کند. فراگیری علم تجربه کاربری برای مدیر محصول ضروری نیست، اما لازم است که درک کاملی از اصول، شیوه‌ها و فرآیندهای این حیطه داشته باشد. اگر شما در ابتدای شروع این سفر هستید، شرکت در بهترین دوره مدیریت محصول می‌تواند کمک بزرگی باشد تا این مهارت را به دست آورید.
تفکر استراتژیک
یکی از حیاتی‌ترین مهارت‌ها برای هر مدیر محصول، داشتن تفکر استراتژیک است. متخصصان محصول همواره باید آینده را به درستی پیشبینی کنند تا از فرصتها بهره برده و از تهدیدات جلوگیری کنند. تحلیل SWOT از جمله مهارت‌های استراتژیکی است که برای استخدام مدیر محصول در نظر گرفته می‌شود.
تجزیه و تحلیل داده‌ها
اهمیت و نقش داده‌ها را نمی‌توان در دنیای مدیریت محصول نادیده گرفت. یک پروداکت منیجر باید توانایی تحلیل و تفسیر این داده‌ها را داشته باشد تا بتواند رقیبان خود را در بازار هدف شکست دهد.
همدلی با مخاطب
یکی از مهاتر‌های نرم ضروری برای مدیر محصول، توانایی همدلی با مخاطب هدف است. یک مدیر محصول موفق می‌تواند به راحتی خود را جای مشتری بگذارد، نیازها و انتظارات آنها را لمس کند و درک بهتری از شرایط داشته باشد.
حل مساله
فلسفه علم مدیریت محصول بر حل مشکلات واقعی کاربران استوار است. در نتیجه یک مدیر محصول موفق توانایی حل مساله بالایی دارد و می‌تواند از چالش‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن عبور کند.
تخصص فنی
اگرچه مدیران محصول مسئولیت طراحی فنی را بر دوش ندارند، اما لازم است تا درک درستی از این روند داشته باشند. اهمیت داشتن این مهارت بدین خاطر است که مدیران محصول ارتباط تنگاتنگی با توسعه‌دهندگان فنی تیم دارند و لازم است بر خروجی کار نظارت کنند. بسیاری از این متخصصان در دوره آموزش مدیریت محصول آنلاین شرکت می‌کنند تا تخصص خود را روز به روز کاربردی‌تر کرده و برای سازمان مفید باشند.
هوشمندی در کسب و کار
مدیران محصول باید همواره بازار هدف را زیر نظر داشته باشند؛ از این رو مهارت‌های تجاری نیز برای این متخصصان اهمیت بالایی دارند. یک مدیر محصول باید در عین حال یک تاجر زیرک نیز باشد تا محصول خود را با موفقیت عرضه کرده و نتایج مد نظر را بدست آورد. فاکتورهایی مانند بودجه، جریان نقدی، و حاشیه سود مرتبط با محصول برای این مدیران حائز اهمیت هستند.
این دسته از مهارت‌ها و بسیاری از موارد دیگر همان چیزهایی هستند که یک مدیر محصول برای متمایز شدن نیاز دارد.
پیشنهاد مطالعه: معرفی ابزارهای مدیریت محصول
سخن آخر
مدیریت محصول دنیایی پیچیده است و لازم است تا مدیران محصول مهارت‌های سخت و نرم زیادی داشته باشند. اگر خود را علاقه‌مند به این دنیا می‌بینید یا قصد دارید به عنوان یک مدیر محصول دانش خود را افزایش دهید، پیشنهاد می‌کنیم تا با شرکت در دوره مدیریت محصول جهاد دانشگاه شریف موفقیت شغلی خود را تضمین کنید. در طی این دوره، متخصصان ما طی ۹۰ ساعت مفید تمام موارد لازم را به شما خواهند آموخت. این دوره بصورت آنلاین برگزار شده و فایل‌ها در صورت عدم امکان شرکت در کلاس در اختیار شما قرار دارند. شما می‌توانید برای اطلاع از شرایط دریافت تخفیف و همچنین دریافت یک جلسه مشاوره رایگان با متخصصان، با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
- مهم‌ترین مهارت یک مدیر محصول چیست؟ ایجاد تعادل بین اهداف تجاری سازمان و نیازهای کاربر، تمرکز اصلی یک مدیر محصول است.
- انواع مختلف مدیران محصول کدامند؟ بطور کلی، حیطه کاری مدیریت محصول به چهار شاخه محبوب تقسیم‌بندی می‌شود که عبارتند از: مدیر محصول فنی، رشد، بازاریابی و پلتفرم.
- آیا من فرد مناسبی برای مدیریت محصول هستم؟ دنیای مدیریت محصول هیچ حد و مرزی ندارد. پیشنهاد می‌شود تا درباره این حیطه کاری بیشتر مطالعه کرده و با شرکت در دوره مدیریت محصول دانشگاه شریف، راه خود را هموار کنید.
