هر آنچه که باید درباره استارت آپ بدانیم!

استارت آپ چیست؟ خیلی از دوستان فکر می کنند استارت آپ یا استارتاپ به کسب و کارهایی گفته می شود که برای اولین بار توسط شخص یا شرکتی راه اندازی می شوند و قبل از آن نمونه ای دیگری از آن در آن کشور یا حتی در دنیا وجود نداشته است. اما واقعا مفهوم Startup به این کسب و کارها ختم نمی شود. تعاریف مختلفی از استارت آپ وجود دارد که در این مقاله مفصل درباره آن ها صحبت می کنم.

این روزها در اکثر محافل به ویژه در میان جوانان و دوست داران دیجیتال مارکتینگ صحبت های زیادی در مورد استارت آپ ها و کسب و کارهای نوپای تازه تاسیس می شود. اینکه اسنپ چه طور موفق شد یا اینکه الوپیک از کجا آمد؟ خیلی از دوستان هم ایده های خوبی در ذهن دارند که فکر می کنند با عملی کردن آن ها می توانند دنیا را متحول کنند.

ایده های زیادی وجود دارد که با عملی کردن آن می توان نیازی را بر طرف کرد و توسط تکنولوژی های جدید موبایلی و اینترنتی راه اندازی اش کرد. البته فقط در کشور ما کسی که می خواهد استارت آپی را راه اندازی کند این گونه فکر می کند. ولی آیا واقعا Startup یعنی این؟ شناسایی نیاز و بر طرف کردن آن؟ فقط همین؟!

در این مقاله سعی دارم در مورد استارتاپ و باید ها و نباید هایی که درباره آن وجود دارد صحبت کنم.

استارت آپ چیست؟

در ویکی پدیا استارت آپ (Startup) شرکت نوپا و تازه تاسیس معنی شده است.

تعاریف مختلفی از Startup در جاهای مختلف وجود دارد. طبق گفته استیو بلنک، پروفسور دانشگاه استنفورد، استارتاپ یک سازمان است که برای پیدا کردن یک مدل کسب و کار مقیاس پذیر و همچنین تکرار پذیر راه اندازی می شود.

طبق گفته USSBA (مرکز کسب و کارهای کوچک آمریکا) استارت آپ به کسب و کارهایی گفته می شود که حول محور فناوری و تکنولوژی شکل می گیرد و پتانسیل بالایی برای رشد در آینده دارند.

اریک ریس نویسنده کتاب فوق العاده نوپای ناب هم استارتاپ را این گونه تعریف می کند : استارت آپ کسب و کاری است که برای ارائه خدمت یا محصول جدید و نو در شرایطی بوجود آمده است که ابهامات بالایی دارد.

البته به نظر من منظور اریک از ابهامات همان ریسک هایی که در راه اندازی استارت آپ ها وجود دارد تا به موفقیت برسند است.

به طور کلی Startup به کسب و کارهایی گفته می شود که جهت برطرف کردن نیازی بر پایه فناوری های جدید راه اندازی می شود. این تعریف دقیقا مختص استارتاپ های موجود در ایران است.

البته این را بدانید که مفهوم استارتاپ فقط مختص به کسب و کارهای آنلاین نیست. در کشور ما چون بیشتر استارت آپ ها حول محور تکنولوژی های جدید راه اندازی می شوند این طور است وگرنه استارت آپ هایی هم وجود دارند که بر پایه تکنولوژی نیستند و کاملا سنتی هستند.

تعریف استارت آپ از نظر من :

• استارت آپ کسب و کاری است که یک نیاز جدید و اساسی را بر طرف کند.

• استارتاپ به کسب و کاری می گویند که مقیاس پذیر است. یعنی در آینده افراد بیشتری را همراه خود می کند. اگرچه ممکن است در فواصل طولانی مقیاس پذیر نباشد!
• استارت اپ ممکن است ایده ای کپی باشد یا نباشد. ممکن است ایده ای جدید و نو باشد. ممکن است قبلا کسی آن را راه اندازی کرده باشد یا نباشد.
• استارت آپ ممکن است کسب و کاری آینده نگر باشد که باعث تحول در بازار می شود.
• استارتاپ ممکن است کسب و کاری سنتی باشد که به صورت آنلاین خدماتی را ارائه می دهد. (کشمون – خرید زعفران از کشاورز)
• کسب و کاری که احتمالا ریسک بالایی دارد و در شرایطی راه اندازی می شود که همراه با ابهامات زیادی است. منظور از ابهام این است که ممکن است موفق شود یا شکست بخورد. ممکن است با استقبال مردم رو به رو شود یا نشود. ممکن است در تامین هزینه های مالی کم بیاورد، ممکن است در آینده دیگر طرفدار نداشته باشد و مواردی که همیشه باعث تهدید یک کسب و کار می شود.

البته در بسیاری از مواقع قبل از راه اندازی یک استارت آپ این موارد بررسی می شود تا موفق بودن آن به میزان بالایی تایید شود.

تفاوت startup با کسب و کارهای دیگر :

معمولا همه فکر می کنند استارتاپ ها بر پایه ایده نوآورانه و خلاقانه ای راه اندازی می شوند که در قسمت تعاریف متوجه شدید که همه استارتاپ ها اساسا اینطور نیستند!

معمولا استارتاپ ها به گونه ای هستند که کمتر کسی می تواند از آن کپی کند و در این صورت است که اکثر آن ها کم رقیب یا حتی بی رقیب ظاهر می شوند. اما تمرکز اصلی استارت آپ ها روی صحیح دیده شدن و همچنین بیشتر دیده شدن است. چون قرار است ایده شان برای رفع نیاز افراد زیادی کاربرد داشته باشد.

معمولا استارت آپ ها برای راه اندازی نیاز به سرمایه زیادی دارند و به خاطر همین مورد هم اکثرا استارت آپ ها با حمایت مالی و سرمایه گذار کارشان را شروع می کنند. امروزه شرکت های زیادی با عنوان شتاب دهنده که به راه اندازی کسب و کارهای نوپا و استارت آپ ها کمک می کنند وجود دارند که در ادامه در موردشان بیشتر توضیح می دهم.

یکی از تفاوت های Startup ها با دیگر کسب و کارهای اینترنتی در این است که Startup ها قابلیت مقیاس پذیری دارند. البته همانطور که قبلا گفتم ممکن است مقیاس پذیری در برخی از استارت آپ ها به صورت چشمگیر دیده نشود.

مقیاس پذیری به رشد کسب و کار نسبت به هزینه های آن گفته می شود که این رشد به صورت کاملا نامتناسب است.

یعنی مثلا اگر کسب و کار شما درآمدی بالغ بر 500 میلیون تومان در سال جاری ایجاد کرده باشد و نسبت به سال گذشته مثلا دو برابر شده باشد بدون اینکه هزینه های شما بیشتر شده باشد یعنی کسب و کار شما مقیاس پذیر است. که دقیقا استارت آپ ها همینطور هستند. در ادامه مثالی می زنم تا بیشتر متوجه شوید.

به عنوان مثال در کسب و کارهای سنتی فرض کنید فروشگاه مبلمانی قصد دارد سود خود را بیشتر کند. بهترین کار این است که شعبه های بیشتری را در دیگر شهر ها راه اندازی کند. مسلما برای این کار باید هزینه های زیادی شود. از راه اندازی شبعه ها گرفته تا استخدام نیروی انسانی و …

ولی مثلا اگر اسنپ بخواهد در شهرهای دیگر نیز سرویس بدهد شاید نهایتا به یک دفتر با استخدام چند نیروی کار در آن شهر نیاز داشته باشد و مسلما این کار هزینه ی زیادی نخواهد داشت با توجه به سود بالایی که قرار است برایش حاصل شود.

در بسیاری از Startup ها همینطور است. به عنوان مثال اینستاگرام یا فیسبوک که هر ماه چندین برابر به اعضای فعالشان اضافه می شود نهایت نیاز به ارتقای سرور های شان دارند که هزینه چندانی با توجه به رشد و سودی که در انتظارشان است ندارد! این کسب و کارها مقیاس پذیر اند و همین باعث می شود روز به روز به ارزش سهام آن ها افزوده شود.

البته این را هم بگویم که خیلی از کسب و کار های آنلاین هستند که روز به روز در حال گسترش و پیشرفت هستند و ممکن است سودشان در سال های آتی چند برابر شود ولی این بدین معنا نیست که این کسب و کارها هم مقیاس پذیر باشند.

پس همانطور که متوجه شدید فرق استارت آپ ها با دیگر کسب و کارها در این است که استارت آپ ها مقیاس پذیر هستند و پتانسیل این را دارند که بدون هزینه های اضافی رشد بسیار سریع و چشمگیری داشته باشند. البته این را هم بدانید فناوری های جدید کمک بسیار زیادی به مقیاس پذیری Startup ها می کنند.

شتاب دهنده startupها دقیقا چه کار می کنند؟

شتاب دهنده ها که طی چند سال گذشته تعدادشان در کشور ما افزایش یافته است کار اصلی شان سرمایه گذاری روی استارت آپ ها است. در واقع شتاب دهنده ها در قبال سرمایه گذاری روی ایده های نو و کاربردی Startup ها درصدی از مالکیت آن ها را می گیرند. شتاب دهنده ها علاوه بر سرمایه گذاری روی استارت آپ ها خدماتی مثل آموزش دادن توسط متخصصین آن حوزه را در اختیار صاحب ایده ها قرار می دهند. معمولا شتاب دهنده ها شانس به موفقیت رساندن استارت آپ ها را افزایش می دهند.

شتاب دهنده ها از ابتدای شروع کار یک Startup یعنی ارائه محصول اولیه یا نسخه دمو تا مراحل پایانی و پیشرفته تر همراه آن ها هستند.

البته شتاب دهنده ها فقط از ایده های خام استقبال نمی کنند. یعنی فکر نکنید کسی که فقط ایده ای داشته باشد هر چند ناب می تواند از شتاب دهنده ها کمک بگیرد. بعضی از دوستان فکر می کنند شتاب دهنده ها خریداران ایده ها هستند. در صورتی که اصلا اینطور نیست! باید ایده همراه با طرح توجیحی باشد تا شتاب دهنده ها بدانند قرار است روی چه ایده و استارت آپی سرمایه گذاری کنند. شتاب دهنده ها یک پشتیبان و راهنمای خوب برای راه اندازی و به موفقیت رساندن Starttup ها هستند.

یکی از شتاب دهنده های معروف ایرانی شتاب دهنده آواتک است که شرایط بسیار ویژه ای نظیر تامین سرمایه اولیه، در اختیار گذاشتن مربی و مشاور، ارائه فضای کاری مناسب، آموزش، شبکه سازی و ارائه سرویس های رایگان مثل سرور اختصاصی، هاست های ویژه ابری، تبلیغات رایگان و … را در اختیار استارت آپ ها قرار می دهد.

استارتاپ ویکند چیست؟

استارتاپ ویکند یک رویداد علمی است که در 200 شهر مختلف دنیا برگذار می شود. در این رویداد 54 ساعته که معمولا در 3 روز آخر هفته برگذار می شود علاقه مندان به حوزه های دیجیتال مارکتینگ، توسعه دهندگان وب و برنامه نویسان ، سئو کار ها ، مدیران بازاریابی و کسب و کار های آنلاین و افرادی که به استارت آپ علاقه مند هستند شرکت می کنند.

در این رویداد ایده ها توسط صاحبان ایده مطرح می شود و از بین دوستان متخصصی که در حوزه های مختلف فعال هستند و در این رویداد شرکت کرده اند تیم سازی ها انجام می شود.

بعد از تیم سازی شروع به تولید محصول اولیه می شود و بعد از ارائه محصول داورهای استارت آپ ویکند سه تیم برنده را اعلام می کنند. نکته بسیار مهم در استارت آپ ویکند هایی که برگذار می شود این است که تیم های برنده می توانند بعد از برگذاری رویداد همان تیم را حفظ کنند و به صورت جدی روی ایده و Startup خود کار کنند و در نهایت آن را ارائه کنند.

دقیقا هدف اصلی استارت آپ ویکند همین است. تیم سازی و راه اندازی Startup با کمترین هزینه!