رشته مهندسی معماری
یکی از رشته های جذاب گروه ریاضی که افراد زیادی علاقه مند به تحصیل در این رشته هستند رشته مهندسی معماری است. زیرا معماری یک هنر است و موضوعات این رشته تلفیقی از هنر و علم است. مواردی که برای تبدیل شدن یک فرد به یک معمار خوب لازم است شامل کمی ذوق هنری، قدرت خلق اثر جدید، تخیل قوی و روحیه کار گروهی است. مهندس معمار دارای تفکری ناب و خلاق است که با توجه به فرهنگ سبک معماری منطقه، آب و هوا و منظره مناسب طراحی می کند. این هنر یکی از هفت هنر اصلی است و معمار هنرمند است و آثار او در گروه آثار هنری قرار می گیرد. معمار باید قدرت تجسم، ذوق هنری و خلاقیت بالایی داشته باشد و عناصر زیبایی شناختی بصری را بشناسد. رشته معماری دارای دو جنبه هنری و فنی است که طراحی، زیباشناسی و نحوه زیباکردن حجم‌ها، نماها و پلان‌ها به قسمت هنر و دروسی مثل سازه‌های بتنی و فلزی، مقاومت مصالح، ایستایی، تأسیسات مکانیکی و الکتریکی به قسمت فنی این رشته ارتباط دارد.
گرایش‌های رشته مهندسی معماری
رشته معماری در مقطع کارشناسی ارشد شامل سه مجموعه گرایش و هر مجموعه نیز دارای چند زیرمجموعه است. در ادامه گرایش‌های این رشته را مشاهده می‌کنید.
مجموعه گرایش‌های مهندسی معماری
معماری-معماری: این گرایش به طراحی برای انسان و مطالعه بر ارتقای کیفیت معماری‌های درحال انجام می‌پردازد.
معماری منظر: این گرایش به طراحی و ساماندهی فضاهای بیرونی می‌پردازد و بیشتر با محیط طبیعی سر و کار دارد.
معماری داخلی: این گرایش به طراحی فضاهای داخلی و انجام معماری در داخل ساختمان‌های مختلف می‌پردازد.
معماری اسلامی: در این گرایش به مطالعه تخصصی بر معمای ایران و جهان در دوره اسلام پرداخته می‌شود.
بازسازی پس از سانحه: این گرایش سعی می‌کند به راهکارهایی بپردازد که می‌توان در مواقعی که سوانح و بلایای طبیعی وارد می‌شود و خسارت به بحث ساخت و ساز و محیط می‌رساند با آنها مقابله کند و یا در هنگام رخ دادن این اتفاقات به کار گرفته تا اثرات مخرب کاهش یابد.
مجموعه مدیریت پروژه و ساخت
مدیریت پروژه: مرتبط با بحث‌های مدیریتی پروژه‌های کلان از قبیل برنامه‌ریزی، هدایت و کنترل است.
تکنولوژی معماری: این گرایش در زمینه تکنولوژی‌های نوین ساختمانی و ارتباط میان سازه و معماری به بحث می‌پردازد
انرژی معماری: با توجه به آلودگی‌های زیست محیطی ایجاد شده و در خطر بودن محیط زندگی انسان‌ها، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و ساخت ساختمان‌هایی با حداقل مصرف انرژی لازم است که این موارد در گرایش انرژی معماری مورد بحث و مطالعه قرارمی‌گیرد.
مجموعه شهرسازی
طراحی شهری: این گرایش به طور کلی شهرسازی را هدف قرارمی‌دهد و به بحث‌های کلان در خصوص طراحی شهرک‌ها و فضاهای شهری می‌پردازد.
برنامه‌ریزی شهری: به سیاست‌گذاری‌های شهری و ارزیابی طرح‌های کلان منطقه‌ای می‌پردازد.
صنعت و بازار کار
فارغ‌التحصیلان رشته معماری در زمینه‌های زیر می توانند مشغول به کار شوند:
۱- طراحی از طراح های اولیه تا مراحل اجرایی کار و طراحی اجزا عناصر تشکیل دهنده بنا.
۲- رهبری و سرپرستی دفاتر مشاور معماری
۳- نظارت عمومی و عالی بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی
۴- مدیریت و هماهنگی اجرایی پروژه‌های معماری
۵- تأسیس و سرپرستی مؤسسات پیمانکاری و احداث ساختمان
۶- طراحی پارک‌ها و میادین شهری و محوطه سازی
۷- مشارکت در پروژه‌های برنامه ریزی و طراحی شهری و شهرسازی
۸- انجام کارهای پژوهشی و آموزشی در زمینه طراحی فضای زیست
روند کار مهندس معمار
در ساخت هر سازه اول باید نقشه های مربوط به آن تهیه شود. که این نقشه ها به دو دسته نقشه های معماری و نقشه های سازه تقسیم می شوند. نقشه های معماری شامل پلان های مختلف ساختمان، برش و نمای ساختمان است. موقعیت و مشخصات کاربری ها (برای ساختمان مسکونی مثلا آشپزخانه، اتاق خواب، هال، اتاق نشیمن و …) در این نقشه ها مشخص می شود و در ادامه نقشه های سازه طراحی می شوند.
فرایند طراحی معماری
طراحی ساختمان شامل چهار مرحله‌ی کلیدی است:
- طرح شماتیک: «شماتیک» به معنای «ارائه ساده مفهوم» است. در مرحله اول فرآیند طراحی، معماران با مشتریان ملاقات می کنند، نیازهای پروژه را درک می کنند، محل ساخت و ساز را ارزیابی می کنند و طرح کلی خود را توسعه می دهند. معماران اسناد طراحی شامل رندرها و مدل ها را با درجه ای از جزئیات تولید می کنند که امکان ارزیابی و تایید توسط مشتری را فراهم می کند.
- توسعه طرح: هنگامی که کارفرما طرح را تأیید کرد، معماران نقشه ها را با جزئیات دقیق‌تر مانند: تهویه مطبوع، سیستم های الکترونیکی، لوله کشی و … تکمیل می‌کنند.
- اسناد ساختمانی: پس از نهایی شدن طراحی، معماران اسناد را با جزئیات کاملِ ساخت آماده می‌کنند که باعث می‌شود پروژه ساخته شود.
- مدیریت ساخت و ساز: در نهایت، با ساختن ساختمان، پروژه به یک پروژه ساختمانی واقعی تبدیل می‌شود.
جمع‌بندی
مهندسی معماری architectural engineering یکی از مشاغلی است که در حال تغییر و تحول است. همه عواملی که بر رونق ساخت‌وساز تأثیر داشته باشند، بازار کار معماری را تحت تأثیر قرار می‌دهند. از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به عوامل سیاسی و اقتصادی، عوامل فرهنگی و توسعه‌ی پایدار اشاره کرد. این گروه شغلی شامل مشاغل مختلفی از جمله: معمار ساختمان، طراحی فضای باز، شهرسازی و طراحی داخلی است. بحران‌هایی که بشر در آینده با آن مواجه خواهد شد و فناوری‌های جدید، آینده‌ی معماری را دگرگون خواهند کرد. فناوری‌هایی مانند واقعیت مجازی و پرینترهای سه بعدی کار را برای معماران بسیار آسان می‌کند و نیاز به ساخت شهرهای عمودی، هوشمند و سازگار با محیط زیست، فرصت‌های زیادی برای استخدام معماران، فراهم می‌کند.
