رشته مهندسی عمران
رشته مهندسی عمران یکی از زیر شاخه های رشته ریاضی و فیزیک و یکی از پرکاربردترین رشته های حوزه علوم مهندسی است. این رشته یکی از پرطرفدارترین رشته های کنکور ریاضی محسوب می شود. کسانی که علاقه به ادامه تحصیل این رشته را دارند، باید در دروس و مباحثی مثل ریاضی، فیزیک، مکانیک جامدات، استاتیک، سیالات، ریاضیات گسسته و هندسه علم کافی داشته باشند.
مهندسان عمران در دسته افرادی هستند که مسئولیت ساخت و ساز، سازه و ساختمان را بر عهده دارند. آنها با الهام از ذهن خلاق و هوشمند خود می توانند بهترین سازه ها، ساختمان ها، پل ها، برج ها و … را بسازند. قدمت مهندسی عمران به قرن‌ها پیش بر می‌گردد و میتوان آن را یکی از بزرگترین بخش‌ها در رشته‌های مهندسی نام برد.
مهندسی عمران رشته بسیار گسترده ای است که دارای شاخه ها و بازار کار گسترده ای است. تخصص مهندسان عمران شامل ساخت و ساز، حمل و نقل، ترافیک، منابع آب و مهندسی ژئوتکنیک و … می باشد.
گرایش‌های رشته مهندسی عمران
رشته مهندسی عمران رشته‌ای بسیار وسیع بوده و گرایش‌ها و زیرمجموعه‌های بسیار متنوعی دارد. که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
گرایش عمران ـ عمران
دانشجویان مشغول به تحصیل در این رشته مواردی که را که مرتبط با خاک و پی، سازه، راه و ترابری و هیدرولیک است را فرامی‌گیرند و علاوه‌بر طراحی و تشریح نحوه ساخت اسکلت ساختمان‌ها و مراحل آن و سایر بناهای فنی مثل تونل، پل و فرودگاه‌‌ها پرداخته و به مطالعه رفتار بستر بناهای فنی نیز می‌پردازد تا قادر باشد برطبق نوع خاک زمین بستر مورد نظر، شکل سازه‌ای که تصمیم به ساخت آن دارند را طراحی کند.
گرایش عمران ـ نقشه‌برداری
علم نقشه‌برداری دانش و فن تجزیه و تحلیل، پردازش، تفسیر و نمایش اطلاعات مکانی یک سازه درجهت اجرایی ساختن پروژه‌های عمرانی است. نقشه‌برداری بیشتر برای سازه‌های بزرگتر خارج شهر مانند: پل‌ها، تونل‌ها ، سیلوها، و سدها کاربری دارد .
گرایش عمران ـ آب
مهندسین گرایش عمران ـ آب با ساختن سدها، تصفیه‌خانه‌ها، شبکه‌های توزیع آب و تونل‌های انتقال آب در زمینه استفاده‌ی حداکثر از منابع ارزشمند آبی فعالیت می‌کنند. به عنوان مثال در ساختن سد، بررسی کردن پستی و بلندی‌های منطقه‌ای که سد در آن اجرا و ساخته می‌شود و یا مشخص کردن میزان و نوع بتن موردنیاز برای ساختن سد مرتبط با گرایش نقشه‌برداری می‌شود. و مشخص ساختن موقعیت مکانی سد و طراحی کردن حجم مخزن سد و یا سرریزها و کارهای آماری مختلف مربوط به بارندگی و جمع‌آوری آب در تخصص مهندسی عمران ـ آب است و آخرین مرحله این پروسه یعنی ساخت سد به گرایش عمران ـ عمران مرتبط می‌باشد.
ژئوتکنیک
مهندسی خاک و پی یا مهندسی ژئوتکنیک یکی از شاخه های دیگر مهندسی عمران است که در آن رفتارهای خاک تحت بارهای مختلف از سازه های مختلف بررسی می شود. از جمله موضوعات مهم مورد بررسی در این گرایش میتوان به نشست پی ها و برآورد دقیق ظرفیت باربری خاک زیر پی اشاره کرد.
مهندسی زلزله
در رشته مهندسی زلزله، هدف اصلی تحلیل و بررسی نیروهای خارجی وارد شده به سازه است. به عنوان مثال نیروهای زلزله و باد از جمله نیروهای دینامیکی و جانبی هستند که وارد سازه می شوند. بررسی شکل و عملکرد و مقاومت سازه ها در برابر این بارها و نیروها و ارائه راهکارهای مقابله با آنها و بررسی رفتار لرزه ای سازه از اهداف اصلی این گرایش است.
مهندسی راه و ترابری
گرایش راه و ترابری، به صورت کلی به موضوع اجرا و روسازی راه‌ها و جاده‌ها، طراحی مهندسی راه و راه آهن می‌پردازد.
مدیریت منابع آبی
در گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب به شکل کلی به مباحث مختلف و متعدد مرتبط با مسائلی مانند جمع‌آوری و تصفیه کردن فاضلاب‌ها و همینطور تاسیسات مختلف در ارتباط با فاضلاب مانند مخازن ذخیره و همچنین خطوط انتقال پرداخته می‌شود.
سازه‌های دریایی
گرایش مهندسی سازه‌های دریایی، مشتمل بر تحلیل و طراحی سازه‌های مختلف در ارتباط با دریا همانند سکوهای نفتی، اسکله، جک‌آپ‌ها و مواردی این چنین است.
مدیریت ساخت
دانشجویان در گرایش مهندسی مدیریت ساخت آموزش‌های لازم درباره اصول اساسی مدیریت صحیح جهت اجرای پروژه‌های عمرانی را فرا می‌گیرند. دانستن مسائل مرتبط با کنترل پروژه و مدیریت در روند ساخت و اجرا، آشنایی با امور قراردادها در ابعاد حقوقی، مدیریت صحیح مصالح و زمان موجب دستیابی هرچه بیشتر به موفقیت در انواع پروژه‌های عمرانی خواهد شد، به ویژه در پروژه‌های بزرگ در ابعاد ملی که هزینه‌های زیادی را دربرمی‌گیرند.
برنامه ریزی حمل و نقل
در این گرایش به مسئله‌ی برنامه‌ریزی حمل و نقل در چهار قسمت جداگانه ریلی، هوایی، دریایی و جاده‌ای پرداخته می‌شود. در شاخه شهری، مهندسین فارغ‌التحصیل این گرایش به مطالعه و تحقیق در زمینه مباحث ترافیک و حمل و نقل درون شهری می‌پردازند و می‌توانند در انواع سازمان‌های حمل و نقل و ترافیک، ادارات رسمی راه و ترابری و یا در شهرداری‌ها مشغول به کار شوند.
مهارت های لازم برای وارد شدن به رشته مهندسی عمران
- محاسبه، ساخت، اجرا و طراحی ساختمان های مسکونی، اداری و صنعتی.
- ساخت، اجرا، طراحی و محاسبه انواع پل های بتنی، فلزی، با شکل های مختلف.
- اجرای امور مرتبط با ساماندهی رودخانه ها.
- طراحی، محاسبه و اجرای راه ها و جاده های مختلف ارتباطی داخل و خارج شهرها و روستاها.
- طراحی، محاسبه و ساخت شبکه های جمع آوری و دفع آب های سطحی ناشی از نزولات جوی در خیابان ها و سایر مناطق شهرها.
- امور نقشه کشی طراحی و معماری.
- طراحی، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب.
نرم افزار های مورد نیاز برای رشته مهندسی عمران
برای تحصیل در عمران باید فرد به نرم افزارهای مهندسی عمران تسلط کافی داشته باشد.
- نرم افزار Auto Cad
- نرم افزار ETABS
- نرم افزار Revit
- نرم افزار SAP
- نرم افزار Plaxis Professional
- نرم افزار CSi Bridge
- نرم افزار Tekla Structures
فرصت های شغلی
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در شهرداری ها، جهاد سازندگی، وزارتخانه مسکن و شهرسازی، وزارت خانه نیرو، وزارت خانه راه و ترابری، سازمان محیط زیست، شرکت های خصوصی عمرانی، سازمان نظام مهندسی و … مشغول به کار شوند. در مقاله بازار کار مهندسی عمران در ایران میتوانید بیشتر در این رابطه بخوانید.
مزایای مهندسی عمران
- تقاضای بالا و بازار کار خوب
- درآمد بالا
- امکان سفر
- تنوع تخصص‌ها و حوزه‌های کاری
- تاثیرگذاری اجتماعی
جمع‌بندی
مهندسی عمران یکی از مشاغل قدیمی است که با پیشرفت علم و فناوری تغییر می کند. نیاز به مهندس عمران در حال حاضر بسیار زیاد است. این رشته مشاغل مختلفی را شامل می شود که از مهمترین آنها می توان به حمل و نقل، سازه، سازه و ژئوتکنیک اشاره کرد. درآمد مهندس عمران نیز به عوامل متعددی بستگی دارد و بهترین مهندسان عمران در ایران که بیشترین درآمد را دارند عمدتاً توسط دولت استخدام می شوند.
