هر آنچه که باید از مفاهیم پروژه بدانیم…

پروژه چیست؟

پروژه یا Project تلاشی است موقت که برای تولید محصول ، خدمات یا نتیجه ای منحصر به فرد انجام می شود. طبیعت موقتی بیانگر یک پایان و شروع مشخص است . پایان زمانی حاصل می شود که اهداف Project به دست آمده باشند یا این که به علت آن که اهدافش نباید یا نمی توانند برآورده شوند، فسخ گردد یا اینکه نیازی به حیات بیش تر Project احساس نشود. موقتی بودن لزوماًً به معنای کوتاه بودن دوره زمانی نیست. موقتی بودن معمولاً در مورد محصول، خدمت یا نتیجه ایجاد شده توسط Project مصداق ندارد؛ بسیاری از آن ها انجام می شوند تا یک خروجی دیرپا را تولید کنند.

برای مثال، Project ساخت یک بنای یادبود ملی (برج آزادی )، نتیجه ای را موجب می شود که انتظار است قرن ها دوام بیاورد . همچنین می توانند اثرات اجتماعی ،اقتصادی و محیطی داشته باشند که به مراتب بیش تر از خود Projectها به طول می انجامد . هر پروژه ای،یک محصول،خدمت یا نتیجه منحصر به فرد تولید می کند. اگرچه عناصر تکراری ممکن است در برخی از تحویل شدنی های Project موجود باشند ، اما این تکرار، منحصر به فرد بودن بنیادی کار Project را تغییر نمی دهد. برای مثال، ساختمان های اداری، با مصالح یکسان یا مشابه یا توسط یک تیم یکسان، ساخته می شوند؛ اما موقعیت هر یک منحصر به فرد است ،با یک طرح متفاوت ،شرایط متفاوت،پیمانکاران متفاوت و…

در مقابل مفهوم Project، مفهوم عملیات قرار دارد .عملیات به وظایف سازمانی گفته می شود که با انجام فعالیت های مداوم به تولید محصولاتی یکسان یا خدماتی تکراری منجر می شود. خدمات حسابداری ، تولید یک قطعه ، تعمیرات و نگهداری دستگاه ها و مواردی از این دست ، مثال هایی از عملیات هستند.

جهاد دانشگاهی صنعتی شریف با بکارگیری برترین و مجرب ترین اساتید فعال در صنعت Project اقدام به برگزاری دوره های مدیریتی پروژه نموده و مفتخر است آموزشی با کیفیت ورجامع در حوزه مدیریت پروژه را در اختیار فراگیران گرامی قرار دهد.جهت کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با شرایط برگزاری دوره ها رو لینک عکس کلیک نمایید

مدیریت پروژه چیست؟

اگر بخواهیم مدیریت پروژه را به صورت یک تعریف جامع بیان کنیم باید گفت که ترکیبی از به کارگیری دانش ها ، مهارت ها، ابزار ها وتکنیک های مطرح در این حرفه برای انجام فعالیت های Project و برآورده ساختن خواسته ها و نیاز های یک Project است.

مدیریت پروژه با اجرای مناسب و یکپارچه سازی ۴۷ فرآیند مدیریت پروژه به انجام  می رسد که معمولاً شامل موارد زیر است

• شناسایی خواسته ها
• توجه به نیاز ها، دغدغه ها و انتظارات متنوع ذی نفعان در دوره برنامه ریزی و اجرا
• برقراری وحفظ ارتباط فعال با ذی نفعان
• ایجاد توازن بین عوامل محدود کننده (نظیر محدوده،کیفیت،زمان بندی،بودجه،منابع و ریسک)که گاه با یک دیگر در تضاد قرار می گیرند.

این مطلب را نیز بخوانید: ۷ افسانه برتر مدیریت پروژه

طرح چیست؟

 طرح مجموعه ای از Project های مرتبط به هم است که به شکلی هماهنگ مدیریت می شوند. به این شکل با مدیریت هماهنگ آن ها قابلیت های کنترلی و منافعی حاصل می شود که از مدیریت تک به تک آن ها به دست نمی آید.طرح ها ممکن است علاوه بر تعدادی Project،شامل یک سری کار های عملیاتی نیز بشوند .

به عنوان مثال ممکن است طرحی برای آب رسانی به یک شهر تعریف شود. هدف کلی طرح ،فراهم کردن آب آشامیدنی مناسب برای شهروندان آن شهر است .برای تحقق این طرح باید Project های متعددی تعریف کرد ،به عنوان مثال ساخت مخزن در بالا دست ،ساخت تلمبه خانه، ساخت خط لوله ،ساخت تصفیه خانه و…

سبد پروژه چیست ؟

پورتفولیو مجموعه ای از طرح ها،Project ها و کارها است که برای رسیدن به هدفی استراتژیک تعریف شده اند . Projectها و طرح های یک پورتفولیو ممکن است الزاماً ارتباط مستقیمی بایک دیگر نداشته باشند .

به عنوان مثال ممکن است پیمانکاری پورتفولیویی برای وارد شدن به بازار Projectهای صنعتی داشته باشد . در این حالت چند Project صنعتی با سود کم تر را می پذیرد ،چند سمینار  یا حتی دوره آموزشی برگزار میکند و حتی تیم هایی برای معرفی شرکت به کارفرمایان تشکیل میدهد و به کار میگیرد .

اگر Projectهای پورتفولیو جداگانه مدیریت شوند،ممکن است هدف پورتفولیو محقق نشود. در نتیجه لازم است که مدیریتی کلان تر از طرح ، با نام مدیریت پرتفولیو نیز حاکم باشد و برآن ها اثر بگزارد. به عنوان مثال ممکن است در حالت معمول پروژه ای زیان ده باشد و مدیریت پروژه به این نتیجه برسد که بهتر است طرح لغو شود .با این حال ضرری که این طرح در پی دارد کم تر از سودی است که در قالب پورتفولیو حاصل می شود و به این خاطر مدیریت پورتفولیو لغو Project را نمی پذیرد و مدیریت پروژه را به تکمیل آن هدایت می کند .ممکن است اختصاص برخی منابع سازمان به پروژه ای خاص سود فراوانی به وجود آورد، ولی اهداف پورتفولیو ایجاب کند که منابع به Project دیگری اختصاص یابند که برای هدف استراتژیک مفید تر است.

تفاوت طرح و پورتفولیو چیست؟

تفاوت اصلی در طرح و پورتفولیو این است که پروژه های طرح با هم ارتباط دارند و معمولا بر هم اثر می گذارند، در حالی که در پورتفولیو معمولاً این چنین نیست و Project ها فقط به واسطه تاثیری که در هدف استراتژیک می گذارند با هم ارتباط دارند.

مدیر پروژه کیست و چه نقشی دارد؟

مدیر پروژه، فردی است که توسط سازمان اجرایی جهت دستیابی به اهداف Project، منصوب شده است . نقش یک مدیر پروژه از نقش یک مدیر وظیفه ای یا مدیر عملیاتی متمایز است . مدیران وظیفه ای معمولاً بر مدیریت یا نظارت بر یک سری وظایف بخشی یا واحد های کسب و کار متمرکز می شوند و مدیران عملیاتی مسول اداره موثر فرآیند های کسب و کار سازمان هستند .بسته به ساختار سازمانی،یک مدیر پروژه ممکن است به یک مدیر وظیفه ای یا یک مدیرطرح یا پورتفولیو که مسولیت پروژه های شرکت را بر عهده دارد،گزارش دهد.

در این نوع از ساختار ،مدیر پروژه به صورت نزدیک با مدیر طرح یاپورتفولیو در جهت دستیابی به اهداف پروژه و اطمینان از هم راستایی برنامه آن با برنامه طرح،کار می کند .بسیاری از ابزار ها و تکنیک های مدیریت پروژه ها، خاص مدیریت پروژه می باشند. اما یک مدیر پروژه خوب برای مدیریت موثر Project ها باید از شایستگی های زیر بهره مند باشد.

• شایستگی های دانشی: به این که مدیر پروژه درباره مدیریت پروژه چه می داند مربوط می شود.
• شایستگی های عملکردی : به این که آیا مدیر پروژه می تواند دانش خود در زمینه مدیریت پروژه را برای تکمیل کار های Project به کار گیرد مربوط می شود
• شایستگی های شخصی: برچگونگی رفتار مدیر پروژه در زمان اجرای آن اشاره دارد .اثر بخشی شخصی، طرز برخورد ها ،خصوصیات اصلی شخصیتی و رهبری،توانایی هدایت تیم Project در دستیابی به اهداف آن و ایجاد توازن بین محدودیت های Project را در بر میگیرد.